Taalsnipel oer ‘it’
Update By: Henk
Date: januari 27, 2020
It lytse wurdsje it hat yn it Frysk in funksje dy’t net sa bekend is: it wurdt brûkt om wat te presintearjen. Foar De Moanne haw ik der in stikje oer skreaun.
De Moanne
In petear mei Onno Falkena
Update By: Henk
Date: januari 13, 2020
“Soks kin inkeld mar ien sizze dy’t in soad oer de grinzen hinne sjocht. En dat docht Onno Falkena, by in soad Friezen noch better bekend as ‘ferslachjouwer Onno P. Falkena’, mei de tuskenletter dy’t by Fryske bewegers in skoft moade wie. Dy stiet oars foar Pier en mei’t Falkena in kearel as in lôge is, hie er samar foar Grutte Pier gean kinnen. Dat hat er net fan frjemd, likemin as […]”
It boppesteande fragmint komt út in stik dat ik foar De moanne skreaun ha oer Onno Falkena, op basis fan in petear mei him oer syn wurk op it stik fan lytse talen. It is ferline jier yn it tydskrift ferskynd en stiet no ek op ‘e website. (It Frysk is hjir en dêr al wat ferâfûke, dat kin ik net helpe.)
Taalsnipel ‘Hoe wolle jo de bôle’?
Update By: Henk
Date: december 6, 2019
Taalsnipel: aldatsa
Update By: Henk
Date: oktober 28, 2019
Bestiet der yn it Frysk in wurd (of wurdrige) ‘aldatsa’? Oer dy fraach haw ik in snipeltsje skreaun, dat ferskynd is op de website fan De moanne.
Yn petear mei Onno Falkena
Update By: Henk
Date: september 28, 2019
Fan ‘t simmer haw ik wiidweidich mei sjoernalist, taalbeweger en muzykkenner Onno Falkena praat. It petear gong foar in grut part oer taal en taalbelied. Onno is fan betinken dat de polityk as it op it Frysk oankomt fierste min ambysje hat. In wiidweidich ferslach fan it petear stiet yn nûmer 5 fan it tydskrift De moanne, dat hjoed útkaam is.
Wol in bytsje swier, net in bytsje swanger
Update By: Henk
Date: juli 8, 2019
As jo it wurd ‘swanger’ brûke dat hjoed de dei wol brûkt wurdt, dan is dat fansels net oars as it Nederlânske wurd dat der model foar stien hat. Mar it Frysk hat fanâlds in oar wurd: ‘swier’. Hoe sit it dêrmei?
Taalsnipel oer it wurd ‘besibbens’
Update By: Henk
Date: juni 12, 2019
Yn in taalsnipel op de site fan De Moanne haw ik it oer it wurd ‘besibbens’. Dat komt noch net sa lang . yn it Frysk foar en hoewol’t it yn it wurdboek stiet as oersetting fan ‘verwantschap’, hat it noait botte populêr west. Hoe komt dat?
Hokker taalfoarskriften binne sa stadichoan achterhelle?
Update By: Henk
Date: juni 3, 2019
Ik haw in lyts ûndersykje útfierd nei de akseptaasje fan beskate taalfoarskriften en taalfoarmen. Dat is útfierd ûnder 55 minsken dy’t mear as gemiddeld betûft binne yn it brûken fan it Frysk. Op basis fan har oardiel haw ik de regels en taalfoarmen ûnderbrocht yn trije kategoryen: echte flaters, ûniensichheid en achterhelle regels.
Taalsnipel oer it wurd ‘gebeure’
Update By: Henk
Date: mei 6, 2019
Yn de Fryske sprektaal is ‘gebeure’ in heel gewoan wurd, mar yn de skriuwtaal wurdt it mijd, mei’t it in hollandisme wêze soe. Yn in taalsnipel op de website fan De Moanne besprek ik oft dat wol echt sa is.
Taalsnipel: wat foar taal prate se no?
Update By: Henk
Date: december 28, 2018
Troch ûnbewuste ûnderstellingen is it soms dreech om te rieden hokker taal oft minsken prate. Dêr kaam ik fan ‘t simmer in kear achter. Foar De Moanne haw ik der in taalsnipel oer skreaun.
Heel erg vorige eeuw
Update By: Henk
Date: mei 22, 2017
Allerlei woorden en zelfs woordgroepen kunnen tegenwoordig door een deel van de Nederlandstaligen als bijvoeglijk naamwoord worden gebruikt. Ze zeggen dan bijvoorbeeld dat iets ‘heel erg vorig eeuw’ is. In de taalcolumn van mei beschrijf ik dat fenomeen.
De lêste koboldjager fan ‘e Wâlden
Update By: Henk
Date: maart 31, 2017
Under it Provinsjehûs yn Ljouwert hat tsientallen jierren in romte sitten dêr’t mar in pear minsken fan wisten. Wat dêr bewarre waard, wie in grut geheim. In nije komsaris fan ‘e kening woe lykwols net mear meidwaan oan dy geheimsinnichdoggerij. Oft dat ferstannich wie? Ik skriuw deroer yn it koarte ferhaal De lêste koboldjager fan ‘e Wâlden. Dat stiet yn nûmer 2 fan it tydskrift De Moanne. It is fan hjoed ôf te keap.